Obowiązki

Organizacje pożytku publicznego to organizacje pozarządowe (np. stowarzyszenia bądź fundacje), osoby prawne i jednostki organizacyjne Kościoła Katolickiego oraz innych związków wyznaniowych, które na podstawie przepisów ustawowych uzyskały statut pożytku publicznego. Niemniej jednak aby organizacja uzyskała status pożytku publicznego musi spełnić szereg wymogów stawianych przez ustawę o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Dzięki ich spełnieniu taka organizacja uzyskując statut pożytku publicznego jednocześnie zyskuje także liczne obowiązki i uprawnienia. Niniejszy artykuł, stanowiący pierwszą część serii artykułów o organizacja pożytku publicznego skupi się na obowiązkach związanych z uzyskaniem takiego statusu przez organizację.

Posiadanie przez organizację status pożytku publicznego powoduje, że musi ona spełnić pewne dodatkowe obowiązki, w szczególności w zakresie księgowości jak i „sprawozdawczości”.  W zakresie obowiązków księgowych, po pierwsze taka organizacja zmuszona jest rachunkowo wyodrębnić w polityce rachunkowości lub zakładowym planie kont działalność nieodpłatną, odpłatną działalność pożytku publicznego i działalność gospodarczą w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z tych działalności.  Ponadto organizacja pożytku publicznego jest zobligowana do wyodrębnienia w ewidencji księgowej środków finansowych pochodzących z 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych, w tym wysokości środków wydatkowanych na promocję 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych.

Po drugie, organizację pożytku publicznego mają określone obowiązki „sprawozdawcze”. Przede wszystkim są zobowiązane do sporządzania rocznego sprawozdania merytorycznego ze swojej działalności w zakresie danych dotyczących środków pochodzących z 1,5 % podatku. Ponadto organizację te zobowiązane są w terminach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (co do zasady do 15 lipca bądź 30 listopada roku następującego po roku za który jest składane sprawozdanie) do umieszczania zatwierdzonych sprawozdań na stronie podmiotowej Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w Biuletynie Informacji Publicznej.

Poza wyżej wymienionymi obowiązkami, organizację pożytku publicznego są zobowiązane do udzielania wyjaśnień na wezwania Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.