Zróżnicowanie wynagrodzenia a przepisy prawa pracy
Na gruncie Kodeksu pracy pod pojęciem równego traktowania w zakresie wynagradzania rozumie się jednakowe wynagrodzenie za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie to obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna (np. samochody służbowe czy telefony komórkowe wykorzystywane również do celów prywatnych). A zatem jeśli znamy już ustawową definicję pojęcia niedyskryminowania w wynagrodzeniu, to powstaje pytanie kiedy istnieje możliwość zróżnicowania wynagrodzenia?
Dyskryminacja w wynagrodzeniu
W ślad za wyżej wskazaną definicją należy wskazać, że pracownicy wykonującą jednakową pracę powinni otrzymywać to samo wynagrodzenie. Za jednakowe prace uważa się prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku. Oczywiście przy ustaleniu jednakowej pracy należy brać również pod uwagę takie czynniki jak rodzaj wykonywanej pracy, warunki pracy, wymagania szkoleniowa. W przypadku bowiem wykonywania tego samego rodzaju pracy, lecz przez osoby o różnych umiejętnościach oraz doświadczeniu można przyjąć, że nie wykonują jednakową pracę i nie przysługuje im jednakowe wynagrodzenie. Dopiero po wzięciu pod uwagę wszystkich powyżej wskazanych okoliczności można ustalić czy mamy do czynienia z pracami jednakowymi.
Roszczenie pracownika
Co jednak w sytuacji gdy pracownik lub grupa pracowników uważa iż gorzej zarabia wykonując jednakową pracę? Otóż w takiej sytuacji przysługuje im roszczenie odszkodowawcze wobec pracodawcy. Co istotne udowodnienie braku dyskryminacji w wynagrodzeniu spoczywa obecnie na pracodawcy. Musi on przede wszystkim wykazać, że kierował się obiektywnymi kryteriami w zakresie ustalania zasad wynagradzania. Pracownik natomiast w istocie musi wykazać wyłącznie, że przeciętne wynagrodzenie pracowników wykonujących jednakową pracę jest wyższe niż jego.