Podstawowe zasady
Umowa kredytu oraz pożyczki są regulowane przez przepisy prawa cywilnego. Co do zasady ich przedmiotem jest przekazanie określonej ilości pieniędzy przez jeden podmiot na rzecz drugiego. Jako że przedmiotem wyżej wskazanych umów są przedmioty o charakterze majątkowym, zobowiązania te będą ulegać przedawnieniu. Jest to bardzo istotna instytucja prawna, bowiem upływ terminu przedawnienia, niesie za sobą niekorzystne skutki prawne. Osoby zaciągające pożyczki bądź kredyt powinny znać podstawowe zasady przedawnienia roszczeń z tych tytułów, aby w przyszłości nie narazić się na negatywne konsekwencje.
Przedawnienie roszczeń
Tak jak wskazałem wyżej jest to bardzo istotna instytucja. Upływ terminu przedawnienia będzie umożliwiał dłużnikowi możliwość uchylenia się od zaspokojenia roszczenia, po zgłoszeniu przez niego zarzutu przedawnienia. Warto podkreślić, że roszczenie przedawnione przekształca się w tzw. roszczenie niezupełne, a zatem nie wygasa. Oznacza to, że choć roszczenie wciąż będzie istniało, to nie może być zasądzone i przymusowo wyegzekwowane. Wierzyciel straci środki prawne, aby wymusić na osobie zobowiązanej spełnienie świadczenia. Jedyną nadzieją dla Wierzyciela będzie dobrowolne spełnienie świadczenia.
Kodeks cywilny wprowadza określone terminy przedawnienia. Podstawowy termin przedawnienia wynosi 6 lat. (do 2018 r. wynosił 10 lat). W przypadku świadczeń okresowych (a więc takich, które spełniane są periodyczne) oraz roszczeń związanych z działalnością gospodarczą termin przedawnienia wynosi 3 lata.
Przedawnienie roszczeń z kredytu i pożyczki
Na samym początku należy wskazać, że roszczenie wynikające z pożyczki lub kredytu nie jest świadczeniem okresowym, bowiem uznaje się, że ze swej natury stanowi świadczenie jednorazowe podzielone na mniejsze kwoty spłacane co miesiąc i składające się na większą całość. Zatem nie roszczenie to nie będzie się przedawniało w terminach właściwych dla świadczeń okresowych.
Termin przedawnienia roszczenia wynikającego z umowy kredytu lub pożyczki będzie zależał od tego czy pożyczkobiorca lub kredytobiorca prowadzi w zakresie udzielania kredytów bądź pożyczek działalność gospodarczą. Jeśli tak (co będzie miało co do zasady miejsce) termin przedawnienia będzie wynosił 3 lata. Natomiast jeśli pożyczkobiorca bądź kredytobiorca nie będzie osobą prowadzącą w tym zakresie działalność gospodarczą, termin przedawnienie będzie wynosił 6 lat.
Termin przedawnienia roszczenia będzie upływał od daty wymagalności, a więc od momentu kiedy zgodnie z treścią umowy nadszedł termin płatności każdej z rat. Dlatego też każda rata miesięczna będzie przedawniać się osobno, z upływem terminu trzech lat, w którym określona rata powinna być zapłacona.
Natomiast gdy pożyczkodawca lub kredytobiorca wypowie zawartą z nami umowę, wtedy roszczenie stanie się wymagalne w całości po upływie okresu wypowiedzenia (co do zasady termin ten będzie wskazany w piśmie zawierającym oświadczenie o wypowiedzeniu) i od tego terminu należy liczyć termin przedawnienia.