Postępowanie klauzulowe i egzekucyjne po nowemu

Od 21 sierpnia 2019 obowiązują nowe przepisy kodeksu postępowania cywilnego które mają wzmocnić ochronę dłużnika przed przedawnionymi długami. Cała nowelizacja procedury cywilnej zakłada szereg zmian które mają się przyczynić do usprawnienia postępowań cywilnych. W tym jednak wpisie przedstawię i omówię zmiany dotyczące właśnie kwestii przedawnienia w postępowaniu egzekucyjnym i klauzulowym. Już na pierwszy rzut oka, wprowadzane zmiany należy ocenić pozytywnie. Pozwolą one uchronić dłużników przed firmami windykacyjnymi które próbują odzyskać przedawnione długi.

Jak było dotychczas?

Przed nowelizacją sądy w postępowaniach o nadanie klauzuli wykonalności w ogóle nie badały okoliczności czy wierzytelność objęta tytułem egzekucyjnym uległa przedawnieniu. Zaś na etapie egzekucji komorniczej komornik w zasadzie ograniczał się wyłącznie do wykonania tytułu – innymi słowy np. ściągnięcia długu. Dłużnikowi przysługiwały zaś zarzuty które mógł przedstawić tylko w postępowaniu cywilnym.

Po nowelizacji

Pod rządami nowych przepisów prawnych sąd odmówi nadania klauzuli wykonalności jeżeli w świetle okoliczności sprawy jest oczywiste, że wniosek jest sprzeczny z prawem albo zmierza do obejścia prawa, jak również jeśli z okoliczności sprawy i treści tytułu egzekucyjnego wynika, że objęte tytułem wykonawczym roszczenie uległo przedawnieniu, chyba że wierzyciel przedstawi dokument, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia. Wprowadzona regulacja już a priori blokuje wierzyciela który zamierza egzekwować przedawniony dług. Co prawda Wierzyciel ten będzie miał prawo wystąpić do sądu o ustalenie że objęta tytułem egzekucyjnym wierzytelność nie uległa przedawnieniu, jednak dłużnik do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia tej sprawy ma zapewnione bezpieczeństwo.

Bardzo ciekawą i pożyteczną dla dłużnika zmianą jest konieczność badania przedawnienia przez samego komornika. Wprowadzona zmiana dotyczy wszelkich egzekucyjnych, również tych niezakończonych. Jeśli komornik ustali, że termin przedawnienia dochodzonego roszczenia upłynął, a wierzyciel nie przedłożył dokumentu, z którego wynika, że doszło do przerwania biegu przedawnienia, wówczas komornik odmówi wszczęcia egzekucji. Jest to bardzo istotna zmiana i niewątpliwie wzmacnia ochronę dłużnika przed egzekwowaniem przedawnionego długu.

Inną bardzo ważną zmianą obowiązującą od 21 sierpnia 2019 roku jest to, że komornik umarza egzekucję na wniosek dłużnika, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji roszczenie objęte tytułem wykonawczym uległo przedawnieniu, a wierzyciel nie wykazał, że nastąpiło zdarzenie, wskutek którego bieg terminu przedawnienia został przerwany. Będą to np. sytuacje w których wierzyciel występuje z kolejną egzekucją po upływie ponad 10 lat od zakończenia ostatniej.