Jak wygląda postępowanie sądowe?

Sprawa spadkowa przed sądem prowadzona jest na podstawie kodeksu postępowania cywilnego. Sąd kieruje się zawartymi w kodeksie regulacjami. W niniejszej publikacji postaram się przybliżyć i omówić etapy sprawy sądowej o stwierdzenia nabycia spadku. Dzięki znajomości reguł gry mamy większe szanse na szybsze i skuteczne załatwienia naszej sprawy przed sądem. Ponadto, możemy się do niej odpowiednio przygotować i uniknąć nieoczekiwanych sytuacji i problemów.

Sprawdzenie czy wniosek jest kompletny.

Pierwszym etapem w sprawie spadkowej o stwierdzenie nabycia spadku przed sądem jest weryfikacja wniosku. Sąd sprawdza czy nasz wniosek jest kompletny, czy czegoś nie brakuje. Sąd sprawdza czy została uiszczona opłata w prawidłowej wysokości oraz czy zostały zawarte wszystkie dane i załączniki. Jeśli okaże się, że pismo zawiera jakieś braki, wówczas Sąd napisze wezwie wnioskodawcę do ich uzupełnienia. Wyznacza na to siedmiodniowy termin.

Sąd ustala także następujące okoliczności:

  • czy przed wpłynięciem wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, zarejestrowano oświadczenia ewentualnych spadkobierców dotyczące przyjęcia bądź odrzucenia spadku,
  • czy do sądu były składane wnioski o otwarcie i ogłoszenie ewentualnych testamentów zmarłego, jak również,
  • czy nie toczy (bądź toczyła się) sprawa o stwierdzenie nabycia spadku po tej samej osobie.
  • sąd ustala też, czy nie zarejestrowano aktu poświadczenia dziedziczenia po zmarłym wskazanym we wniosku.

Wyznaczenie terminu posiedzenia.

Kolejnym etapem jest wyznaczenie posiedzenia sadu. Sąd dokonuje tego gdy wniosek nie zawiera braków. O terminie posiedzenia sąd powiadamia wnioskodawcę oraz uczestników postępowania. Jednocześnie sąd poucza o konieczności osobistego stawiennictwa bądź jego braku.

Wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Na posiedzeniu sąd przesłuchuje uczestników sprawy i odbiera od nich tzw. zapewnienie spadkowe. Następnie sąd wydając postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym ustala, kto i w jakiej części nabył spadek. Polega to na ułamkowym określeniu udziału w stosunku do całości spadku. Sąd nie wskazuje konkretnych składników masy spadkowej. To jakie konkretnie przedmioty dziedziczymy  jest przedmiotem postępowania o dział spadku.

Stwierdzenie prawomocności postanowienia.

Wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku musi się uprawomocnić. Nastąpi to dopiero po upływie terminów do wniesienia środków zaskarżenia. Jeżeli takowe nie zostaną złożone to postanowienie uprawomocni się z upływem 21 dni od jego ogłoszenia. Po uprawomocnieniu się postanowienia powinniśmy wystąpić do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli prawomocności. Należy pamiętać, że sąd nie wyśle odpisu orzeczenia dopóki sami o to nie poprosimy. Aby uzyskać odpis postanowienia należy złożyć wniosek i uiścić opłatę w wysokości 20 zł. Dopiero orzeczenie z pieczątką stwierdzającą prawomocność jest pełnowartościowym dokumentem którym możemy się legitymować przed osobami trzecimi, bankami, urzędami i instytucjami.

Co dalej po prawomocności.

Na tym nie koniec czynności sądowych. Sąd po uprawomocnieniu postanowienia wysyła jego kopię do właściwego urzędu skarbowego. Spadkobiercy także muszą pamiętać o tym aby złożyć do urzędu skarbowego kopię postanowienia oraz deklarację dotyczącą podatku od spadku. Na spadkobiercach ciążą również inne obowiązki. Powinni oni samodzielnie przeprowadzić sprawy dotyczące wpisu w księgach wieczystych aktualnych właścicieli, przerejestrować samochody czy np. zamknąć konta bankowe po zmarłym.