Podstawowe informacje
Pokrewieństwo ma daleko idące konsekwencje nie tylko nie tylko dla sfery życia osobistego człowieka, ale również wywołuje daleko idące konsekwencje prawno – podatkowe. Tytułem przykładu można wymienić chociażby kwestie dotyczące dziedziczenia ustawowego, które to ustala krąg spadkobierców właśnie poprzez stopień pokrewieństwa z spadkodawcą. Co zatem w przypadku, gdy w akcie urodzenia pełnoletniego dziecka nie widnieje żaden ojciec, mimo że jest on w istocie znany? Czy osiągnięcie przez dziecko pełnoletniości całkowicie wyklucza możliwość formalnego ustalenia ojcostwa?
Uznanie ojcostwa
Najszybszą i najprostszą metodą formalnego ustalenia ojcostwa jest tzw. uznanie ojcostwa. Następuje ono w wyniku złożenia przez ojca dziecka oświadczenia woli przez kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Niemniej jednak koniecznym jest aby matka dziecka potwierdziła złożone przez ojca oświadczenia jednocześnie, bądź w ciągu trzech miesięcy od dnia oświadczenia dziecka. W przypadku gdyby kierownik urzędu stanu cywilnego powziął wątpliwości dotyczące pochodzenia dziecka, może on odmówić przyjęcia oświadczenia.
Jak wskazuje Kodeks rodzinny i opiekuńczy, uznanie ojcostwa wyłączone jest po osiągnięciu przez nie pełnoletniości. Ustawodawca bowiem wychodzi z założenia, że po osiągnięcie przez dziecko pełnoletniości, wyłącznie ono powinno decydować czy chce ustalenia swojego pochodzenia. A więc w jaki sposób pełnoletnie dziecko może ustalić swoje pochodzenie?
Ustalenie ojcostwa przez sądem
Ustalić ojcostwa można również przez sądem. Powództwo mogą wytoczyć matka dziecka, jego domniemany ojciec, samo dziecko oraz prokurator w przypadku gdy wymaga to dobra dziecka lub ochrona interesu społecznego. Niemniej jednak jak wskazuje ustawa, powództwo nie może zostać wytoczone zarówno przez matkę jak i domniemanego ojca po osiągnięciu przez nie pełnoletniości. Wtedy to zgodnie z wyżej wskazaną zasadą decydowania przez dziecko o tym czy chce ustalać swoje pochodzenie, tylko ono oraz prokurator z uwagi na wyżej wskazane cele społeczne, mogą wytoczyć powództwo.
Powództwo wnosi się do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i opiekuńczego. Kluczowym dowodem w tego typu sprawa jest dowód z przeprowadzonego badania DNA. Po przeprowadzeniu postępowania są wyda wyroku, w którym to ustala ojcostwa. Dzięki temu pełnoletnie dziecko nabywa wszelkie prawa wynikające ze stosunku pokrewieństwa, w szczególności prawo do dziedziczenia po ojcu.