Co może zrobić wierzyciel ?
Wedle art. 824 Kodeksu postępowania cywilnego, jedną z przesłanek umorzenia egzekucji jest jej bezskuteczność . Oznacza to, że dłużnik nie posiada wystarczającego majątku, z którego komornik mógłby skutecznie prowadzić postępowanie egzekucyjne, tak aby zaspokoić wierzyciela. Gdy komornik po dokonaniu czynności mających na celu znalezienie majątku dłużnika stwierdzi, że zachodzą przesłanki umorzenia egzekucji z powodu jej bezskuteczności zawiadomi o swoim zamiarze wierzyciela. Wierzyciel będzie miał wtedy sposobność do wypowiedzenia się na temat sytuacji dłużnika i podjąć działania mające na celu zabezpieczenie jego interesu.
Ponowny wniosek o wszczęcie egzekucji
Przede wszystkim należy podkreślić, że umorzenie egzekucji z powodu jej bezskuteczności nie oznacza, iż zobowiązanie wobec wierzyciela również ulegnie umorzeniu. Dług wciąż będzie istniał, a wierzyciel po umorzeniu egzekucji wciąć będzie miał prawo do złożenia ponownego wniosku o wszczęcie egzekucji. Wierzyciel może złożyć ponowny wniosek już po kilku dniach, a również nawet po kilku latach.
Warto również zwrócić uwagę, że na podstawie obowiązujących przepisów prawa, wierzyciel ma prawo do wyboru komornika, który ma poprowadzić postępowanie egzekucyjne. Jeżeli wierzyciel uzna, że poprzedni komornik nie działał skutecznie i nie wykorzystał wszystkich możliwych środków do ściągnięcia długu, może zdecydować się na ponowne wszczęcie egzekucji u innego komornika.
Sprzedaż wierzytelności
Wierzyciel może również sprzedać nasz dług, jeżeli egzekucja zakończy się umorzeniem z powodu jej bezskuteczności. Taka praktyka jest często stosowana przez banki bądź firmy pożyczkowe. Na polskim rynku występuje wiele profesjonalnych podmiotów, które zajmują się skupywaniem wierzytelności. W szczególności takimi podmiotami będą firmy windykacyjne bądź fundusze sekurytyzacyjne, których działalność polega na windykacji zaległych należności.
Warto zwrócić uwagę, że taka sprzedaż wierzytelności dokonywana jest na podstawie umowy cesji. Cesjonariusz, a więc nabywca wierzytelności wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki cedenta, czyli zbywcy. Kodeks postępowania cywilnego wskazuje, że nabywca wierzytelności będzie mógł wszcząć egzekucję bądź wstąpić do to toczącego się postępowania egzekucyjnego, o ile przejście będzie wykazane dokumentem urzędowym lub dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.
Wyjawienie majątku
Wierzyciel może zdecydować się również na złożenie do Sądu wniosku o wyjawienie majątku w przypadku, gdy komornik zawiadomi go o bezskuteczności egzekucji. Na podstawie wniosku, dłużnik będzie zobowiązany do złożenia:
- Wykazu majątku z wymienieniem rzeczy i miejsca gdzie się znajdują.
- Wykazu przypadających wierzytelności i innych praw majątkowych dłużnikowi.
- Informacji o odpłatnych i nieodpłatnych czynnościach prawnych, których przedmiotem jest rzecz lub prawo o wartości przekraczającej w dniu dokonania tych czynności wysokość minimalnego wynagrodzenia dokonanych na rzecz osób trzecich, w pięcioletnim okresie poprzedzającym wszczęcie egzekucji, w wyniku których dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed dokonaniem czynności.
Ponadto dłużnik zobligowany będzie do złożenia przyrzeczenia. Dłużnik składa taki wykaz pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego zeznania.
Egzekucja z majątku wspólnego małżonków
Jeżeli egzekucja z majątku osobistego dłużnika okaże się bezskuteczna, wierzyciel może podjąć kroki, celem umożliwienia egzekucji z majątku wspólnego małżonków. Aby było to możliwe, wierzyciel będzie musiał wystąpić do Sądu o wydanie klauzuli wykonalności również przeciwko małżonkowi dłużnika. Niemniej jednak będzie musiał udowodnić, że wierzytelność powstała w drodze czynności prawnej za zgodą małżonka. Dzięki temu, wierzyciel uzyska uprawnienie do egzekucji nie tylko z majątku osobistego dłużnika, ale także z określonych składników majątkowych jego małżonka, które wchodzą w skład ich majątku wspólnego.